سئوي منفي يك از آن موضوعاتي است كه كمتر در جايي درباره آن صحبت شد است. ما در قسمت اول سئو شنبه نوين ماركتينگ درباره اين آموختيم كه سئوي منفي چه هستي و چه نيست البته نويسنده مقاله سرچ انجين لند نظر بازي نسبت به روش‌هايي داشته كه با آن مي‌توان رتبه يكي سايت را كاهش داد. ولي روش‌هايي كه معرفي شده بود همگي مي توانستند به عنوان حمله‌هاي سئويي به سايتي مورد استفاده قرار بگيرند. از اين رو ما همه روش‌هايي كه در مقاله بخش اول اين مقاله معرفي شد را به عنوان روش هاي سئوي منفي تلقي مي‌كنيم.

 آگاهي از اين موضوع كه تحت تأثير يك كارزار (كمپين) سئوي منفي قرار گرفته‌ايد براي جنگيدن با آن حياتي است. در اين مقاله ابزارها و مراحلي را معرفي مي‌كنيم كه به كمك آن مي‌فهميد كه آيا هدف سئوي منفي قرار گرفته‌ايد يا نه.

آيا تا به حال كاهش شديدي در رتبه‌ي سايت خود تجربه كرده‌‌ايد و به يك رقيب براي انجام آن مشكوك بوده‌ايد؟

در اين مقاله بر فرآيند تشخيص هدف قرار گرفتن يا نگرفتن توسط تكنيك‌هاي بهينه‌سازي موتور جستجو (سئو) منفي متمركز مي‌شويم.

زماني كه شما گام‌هاي زير را براي تشخيص اتفاقي كه روي داده دنبال مي‌كنيد، نياز داريد كه با خودتان صادق باشيد و از خود بپرسيد كه آيا كاهش رتبه‌ي شما ناشي از كاري بوده كه خودتان انجام داده‌ايد يا اينكه ناشي از فعاليت كسي عليه شما بوده است.

تشخيص اين موضوع بسيار مهم است، زيرا ممكن است شك ابتدايي شما بر اين باشد كه كسي به شما آسيب رسانده است اما واقعيت مي‌تواند چيزي به سادگي ثبت نشدن اتفاقي صفحات شما، اجازه ندادن به مسيرهاي اصلي در فايل Robots.txt و يا داشتن افزونه‌اي ناقص در وردپرس باشد كه تمام صفحات شما را با پارامترهاي جستجوي عجيب و غريب بازنشاني و كدهاي شما را تخريب كرده باشد.

در مقاله‌ قبلي، اهميت سيگنال‌هاي جستجو را به سه بخش تقسيم كردم: پيوندها (لينك‌ها)، محتوا و سيگنال‌هاي كاربر. به منظور تجزيه و تحليل اين دسته بندي، نياز داريم كه بتوانيم از ابزارهاي متنوعي استفاده كنيم.

چه چيزي نياز داريد؟

• مرورگري با دسترسي به گوگل و بينگ براي يافتن محتوا.
• دسترسي به وبلاگ شما براي مرور سيگنال‌هاي كاربران و محتوا.
• گوگل آناليتيكس براي مرور سيگنال‌هاي كاربران و محتوا.
• كنسول جستجوي گوگل يا همان گوگل وبمستر براي مرور پيوندها، محتوا و سيگنال‌هاي كاربران.
• ابزارهاي وبمستر بينگ براي مرور پيوندها، محتوا و سيگنال‌هاي كاربران.
• ابزار آناليز لينك براي بررسي داد‌هاي لينك‌هاي دروني و بيروني.
• ابزار بررسي فني و خزش براي مرور سيگنال‌هاي كاربران و محتوا.
• ابزار سرقت ادبي براي مرور محتوا.

بياييد از ابزارها و روش‌هاي مختلف استفاده كنيم تا بفهميم كه هدف سئوي منفي قرار گرفته‌ايم و يا در اين‌ باره اشتباه كرده‌ايم.

گوگل و بينگ چگونه با سايت من رفتار مي‌كنند؟

يكي از آسان‌ترين و ساده‌ترين گام‌هاي ابتدايي براي بررسي اين موضوع، بررسي چگونگي رفتار گوگل و بينگ با سايت شما است.

من معمولا دوست دارم از هر دو موتور جستجو براي زمينه‌هاي مختلف استفاده كنم چراكه واكنش آن‌ها با هم متفاوت است و همين موضوع به من كمك مي‌كند كه به سرعت مشكل را تشخيص دهم. ما به دنبال چه چيزي هستيم؟

• Site:Domail.tld: به جاي عبارت «tld» دامنه‌ي واقعي سايت خود را بنويسيد و در گوگل و بينگ جستجو كنيد. هر دو موتور جستجو مجموعه‌اي از صفحات تحت آدرس دامنه‌ شما را به ترتيب اولويت نمايش خواهند داد.
• آيا صفحاتي در نتايج نيستند كه به دليل ارزششان انتظار داريد كه باشند؟ كدهاي مرجع و فايل txt را بررسي كرده و ببينيد كه اين صفحات به صورت اتفاقي و به دليل مشكل در تنظيمات مسدود شده‌اند يا نه.
• آيا رتبه‌ي صفحات شما نزول كرده است؟ اگر صفحه‌ ثبت شده‌ شما ناگهان از بالاي نتايج پايين آمده است، احتمالا مشكلي وجود دارد. ما به تازگي آزموني ساده انجام داديم و متوجه شديم كه صفحه‌ اصلي سايت ما به دليل به روزرساني يكي از صفحات، در چرخه‌اي قرار گرفته بود كه با روش ۳۰۱ بازنشاني مي‌شد يعني ري دايركت ۳۰۱ مي‌شد. گوگل رتبه‌ اين صفحه را در جستجوي Site:Query كاهش داده بود اما بينگ تغييري اعمال نكرده بود. اين مشكل با يك آزمون ساده و بررسي صفحه‌ مشكل‌دار حل شده است.
• آيا صفحاتي وجود دارد كه شما از آن بي‌خبر هستيد؟ آيا اين صفحات چيزي به سادگي تنظيمات غيربهينه در سامانه‌ي مديريت محتواي شما (CMS) كه امكان توليد صفحات عجيب مي‌دهد يا صفحات بدون پوسته يا اسپم هستند؟ مورد اول به نظر يك اشتباه ساده مي‌رسد اما مورد دوم به احتمال زياد يك حمله است.
• چند عبارت جستجوي برتر را بهينه كنيد. عبارات ltd، نام دامنه و ساير عبارات محبوب و معمولي كه با نام تجاري شما در ارتباط‌اند را جستجو كنيد. آيا به ناگهان براي مواردي كه قبلا رتبه‌ي بالايي داشته‌ايد رتبه‌ي شما كاهش يافته است؟ اگر نه، آيا نتايجي مشكوك جايگاه شما را تصاحب كرده‌اند؟

داده‌هاي خام وبلاگ

دسترسي به داده‌هاي خام وبلاگ بسيار حياتي است اما متأسفانه به دليل گسترده‌تر شدن مجوزهاي استفاده و مقررات حفاظت از اطلاعات عمومي (GDPR)، دسترسي به اين اطلاعات سخت‌تر شده است.

بسيار حياتي است كه به پروتكل‌هاي اينترنتي (IP) هريك از بازديد‌هاي ثبت شده براي سايت خود، شامل صفحاتي كه كدهاي رديابي گوگل آناليتيكس در آن نيست، دسترسي داشته باشيد. با بررسي داده‌هاي مربوط به اين مورد، شما مي‌توانيد:

• آي‌پي‌ها را پيدا كنيد. اين مورد مشخص مي‌كند كه گروهي مشابه از آي‌پي‌ها سايت شما را براي يافتن نقاط ضعف در تنظيمات سايت كاوش كرده‌اند.
• شناسايي اسكرپرها. درمي‌يابيد كه اسكراپرها براي پايين كشيدن محتواي شما از نتايج تلاش كرده‌اند.
• شناسايي مشكلات پاسخگويي. اگر داراي مشكلاتي غيرمنتظره در پاسخگويي سرورهاي خود داشته باشيد از آن‌ها آگاه مي‌شويد.

اگر به داده‌هاي خام سايت خود (لاگ‌ها) دسترسي داشته باشيد و در آن‌ها به دنبال الگويي مشابه بگرديد، بسياري از مشكلات قابل پيگيري  هستند.

گوگل آناليتيكس را براي سئوي منفي بررسي كنيد

اين مورد نيز چون بخش‌هاي مختلفي براي تجزيه و تحليل موجود است، به مقاله‌اي جداگانه نياز دارد. با اين حال به چند مورد شاخص آن مي‌پردازيم:

• ضريب فرار از سايت bounce rate. ضريب فرار شما كاهش يا افزايش يافته است؟ اين مورد چگونه با اطلاعات مشاهده شده در لاگ‌ها پيوستگي دارد؟ آيا گوگل بخشي از ترافيك بازگشتي شما را فيلتر كرده است؟ آيا ضريب فرار شما با توجه به كانال‌ها (منابع)، مرورگرها و يا مكان جغرافيايي تغييري مي‌كند؟
• طول دوره‌ (Session). براي بررسي سيگنال‌هاي كاربران، مشابه ضريب فرار، بررسي كنيد كه آيا دوره‌‌ها كوتاه‌تر شده‌اند؟ خصوصا اگر دوره‌هاي كلي طولاني‌تر شده باشند.
• تمامي كانال‌هاي ترافيكي و تمامي ترافيك‌هاي ارجاعي. آيا منبع خاصي وجود دارد كه حالا ترافيك قابل توجه كمتر يا بيشتري نسبت به دوره‌‌اي كه رتبه‌ بهتري داشته‌ايد به سايت شما مي‌فرستد؟ آيا منبع ترافيك نامعمولي وجود دارد كه به نظر قلابي مي‌رسد؟ زماني كه به سئوي منفي مشكوك هستيد، هر دوي اين‌ها مواردي هستند كه بايد بررسي كنيد.
• كنسول جستجو و صفحات فرود. مشابه بررسي بخش جستجو در كنسول جستجوي گوگل، بررسي كنيد كه آيا انحرافي در صفحاتي كه ترافيك دريافت مي‌كنند وجود دارد يا تغييرات بزرگي در زمان دروه‌ها يا ضريب بازگشت براي صفحه‌ي مورد نظر روي داده است؟
• سرعت سايت. اگر همه چيز با هم برابر باشد، سايتي برتر است كه سرعت بيشتري داشته باشد. آيا زمان بارگزاري سايت شما افزايش يافته است؟ آيا اين زمان فقط براي مرورگر كروم افزايش داشته است؟ براي يك صفحه‌ي خاص؟ آيا صفحاتي كه اين مشكل در آن‌ها مشاهده شده‌ است، صفحاتي هستند كه پيش از اين مشكل نداشته‌اند؟

كنسول جستجوي گوگل

اگر شما قرباني سئوي منفي شده باشيد، بايد به دنبال چه چيزي در كنسول جستجوي گوگل (GSC) باشيد؟

• پيام‌ها. اگر تغيير عظيمي وجود داشته باشد كه گوگل بخواهد شما را از آن مطلع كند، مثل اقدامي دستي به دليل لينك‌هاي داخلي يا خارجي، مشكلات خزشي و يا مشكلات در دسترسي به سايت، اولين جايي كه بايد بررسي كنيد، بخش پيام‌هاي كنسول جستجوي گوگل است. اگر گوگل فكر كند كه شما هك شده‌ايد، از همين طريق به شما خبر مي‌دهد.
• تجزيه و تحليل جستجو. وضعيت عبارات جستجو شده در زمان‌هاي مختلف را بررسي كنيد، گاهي اوقات مشكلات موجود را مي‌يابيد. براي مثال، اگر ميزان جستجوي عبارات مهم و محبوب شما افزايش يافته است، بررسي كنيد كه آيا اين افزايش در تعداد كليك روي صفحات شما هم مشاهده شده است؟ اگر نه، اين مورد ممكن است تلاشي براي تأثيرگذاري بر سيگنال‌هاي كاربران شما باشد. آيا صفحاتي كه اهميت كمتري براي شما دارند به منبع عباراتي تبديل شده كه براي شما مهم‌اند؟ اين مورد برعكس حالت قبلي مي‌تواند به مشكلي در محتواي شما و معماري محتوايتان اشاره كند.
• لينك‌هاي داده شده به سايت شما. مشهودترين موردي كه بايد به دنبال آن باشيد، ورودي زياد از لينك‌هاي اسپم و كم كيفيت است. اما آيا آن‌ها لينك‌هاي بدي هستند؟ اگر تعدادي از بدترين لينك‌ها را انتخاب كنيد و ببينيد كه توسط AhrefsBot مسدود شده‌اند، اين موضوع به من مي‌گويد كه اين‌ها احتمالا لينك‌هاي اسپم هستند و بايد حذف شوند.
• لينك‌هاي دروني. چه صفحاتي هستند كه شما به آن‌ها شديدا لينك مي‌دهيد اما اينگونه به نظر مي‌رسد كه نمي‌دانيد به چه چيزي لينك داده‌ايد؟ اين مورد ممكن است مشكلي در ناوبري سايت باشد، يا شرايطي باشد كه بر اثر لينك دادن به صفحه‌اي اسپمي كه به سامانه‌ي مديريت محتواي شما تزريق شده روي دهد.
• اقدامات دستي يا پنالتي سايت. اين مورد بايد در پيام‌ها وجود داشته باشد اما اگر اقدامي دستي در رابطه با سايت شما روي داده باشد، بايد به سرعت آن را بررسي كنيد. مهم نيست كه دليل آن چه چيزي بوده است، حتي اگر حمله‌اي قانوني به سايت شما بوده است، شما بايد آن را به سرعت رفع كنيد.
• خطاهاي خزش. با رعايت ثبات در تنظيمات سايت خود از كاهش رتبه‌ي سايت به دليل مشكلات بدافزاري جلوگيري كنيد. اگر سرور شما پاسخ‌هاي ۵۰۰ زيادي دارد، گوگل آن را كمتر خزش مي‌كند. اگر اين اتفاق روي دهد، احتمال دارد كه كاربران شما در هنگام استفاده از سايت شما با مشكلات بيشتري روبرو شوند و اين مورد تحت عنوان RankBrain در بخش داده‌هاي كاربر ثبت مي‌شود. اگر اين مورد را در كنار داده‌هاي خام وبلاگ خود قرار دهيد، خواهيد فهميد كه بي ثباتي سرور شما به دليل حمله بوده است يا نه.

ابزارهاي وبمستر بينگ

چطور متوجه مي‌شويد كه وضعيت رتبه بندي وبلاگ شما در بينگ چطور است؟ به ابزار وبمسر بينگ برويد و موارد زير را بررسي كنيد:

• فعاليت سايت. درست مشابه با داده‌هاي تجزيه و تحليل جستجوي به دست آمده از گوگل، ابزارهاي وبمستر بينگ نيز به شما امكان آسان دسترسي به اطلاعات افزايش يا كاهش نمايش سايت شما در نتايج جستجو را مي‌دهد، به طور كلي تغييرات حجم كليك قابل مشاهده است، اگر تغييري در خزش يا خطاهاي خزش موجود باشد، و البته اگر صفحات ثبت شده تغييري كند، از آن آگاه مي‌شويد. شما مي‌توانيد به هريك از اين بخش‌ها نگاهي عميق‌تر داشته باشيد.
• لينك‌هاي دروني. شبيه به كنسول جستجوي گوگل، مي‌توانيد ببينيد كه اين لينك‌ها چطور به نظر مي‌رسند. آيا آنها غير منتظره‌اند؟ آيا در ابزارهاي تجزيه و تحليل لينك مختلف قابل يافت هستند؟

ابزارهاي تجزيه و تحليل لينك

از ابزار برررسي لينك محبوب خود استفاده كنيد و با در نظر گرفتن موارد زير دريابيد كه تحت تأثير سئوي منفي قرار گرفته‌ايد يا نه:

• كلمات كليدي ارگانيك. آيا تغييري كلي در رتبه بندي سايت خود مشاهده مي‌كنيد؟ اين مورد تقريبا بايد با داده‌هاي تجزيه و تحليل جستجوي گوگل هم‌خواني داشته باشد، البته هميشه هم اينطور نيست. اين امكان وجود دارد كه شما همين حالا هم از وجود مشكل آگاه باشيد اما با بررسي داده‌هاي مشابه از ديدگاه‌هاي متفاوت، امكان تشخيص وجود مشكل بيشتر است.
• لينك‌هاي بازگشتي جديد و دامنه‌هاي و آي‌پي‌هاي برگشتي جديد. اگر يك حمله را تجربه از سر مي‌گذرانيد، اينجا جايي است كه به احتمال زياد آن را مشاهده مي‌كنيد. اگر افزايش شديدي در تعداد لينك‌هاي ورودي از منابعي داريد كه به زمينه شما مربوط نيستند و شما به آن‌ها نيازي نداريد، پس متأثر از يك حمله هستيد. هر دوي اين گزارش‌ها را بررسي كنيد، زيرا ۲۰۰۰ صفحه تحت يك دامنه كه به شما لينك شده توسط ۲۰۰۰ دامنه‌ي جديد به شما لينك شده‌اند پيوند داشته‌اند. در برخي از موارد، شما ممكن است كه تعداد زيادي دامنه داشته باشيد كه به شما لينك شده‌اند و همه از آي‌پي مشابهي باشند. اين تاكتيك سئوي منفي ضعيفي است اما نسبت به موارد ديگر شايع‌تر است.
• لينك‌هاي بازگشتي و دامنه‌هاي از دست رفته. يكي ديگر از نشانه‌هاي سئوي منفي، مشاهده‌ حذف لينك توسط يكي از رقباي شماست. آيا لينكي كه به سختي براي به دست آوردنش تلاش كرده‌ايد را از دست داده‌ايد؟ بايد با وبمستر آن سايت‌ها تماس بگيريد و دليل آن را جويا شويد. آيا صفحاتي كه به شما لينك داده بودند به ناگهان از دسترس خارج شده‌اند و حالا به رقباي شما لينك داده‌اند؟ يا كلا به كسي لينك نداده اند؟ بايد بفهميد دليل اين موضوع چيست.
• لينك‌هاي بازگشتي شكسته. گاهي اوقات مشكلات در لينك‌ها از خودتان ناشي مي‌شود. اگر به تازگي سايت را تغيير داده‌ايد، معماري سايت را عوض كرده‌ايد يا حتي يك افزونه را به روز رساني كرده‌ايد، ممكن است كه صفحه‌اي را از دسترس خارج كرده باشيد كه منجر به از دست رفتن لينكي مهم شده باشد. حل اين مشكل بسيار ساده است و با بازگرداندن صفحات از دست رفته يا بازنشاني صفحه به يك صفحه‌ي مرتبط براي دستيابي به حجم بالايي از لينك‌هاي داخلي قابل حل است.
• انكرها (Anchors). معمولا كسي زمان زيادي را براي اين مورد صرف نمي‌كند اما مجازات‌هاي مربوط به بهينه سازي بيش از حد و فيلترهاي مربوط به آن هنوز هم وجود دارند. آيا تغييري در لينك‌ها موجب تغيير در متن انكرتكست ها شما شده و عبارات تبليغاتي شما را در گستره‌اي ناامن قرار داده است؟ آيا وضعيت كلي عبارات شما خوب است اما موارد خاصي را بيش از گذشته هدف قرار گرفته‌اند؟ آيا عبارات ورودي بسياري داريد كه به محتواي سايت شما مرتبط نيستند؟
• دامنه‌هاي لينك شده‌ خروجي و لينك‌هاي خروجي شكسته. بسيار خوب است كه بررسي كنيد آيا صفحه‌اي را لينك كرده‌ايد كه به زمينه‌ي شما مرتبط نيست و نمي‌خواهيد آن را لينك كنيد و نيز اطمينان حاصل كنيد كه لينك‌هاي شما همگي به آدرس‌هاي اينترنتي صحيح ارجاع شوند. موارد افزوده شده به سامانه مديريت محتوا، نظرات ثبت شده و ساير محتواهاي توليد شده توسط كاربران (UGC) را بررسي كنيد.

ابزارهاي فني و خزشي و تست سئوي منفي

مشابه بخش تجزيه و تحليل لينك‌ها، اگر ابزار فني و خزشي مورد علاقه‌اي داريد، از آن براي يافتن نتايج سئوي منفي استفاده كنيد.

• سرعت سايت. وضعيت سرعت خزش سايت در مقايسه با نتايج موجود در گوگل آناليتيكس و يا بخش آزمون سرعت سايت گوگل چطور است؟ آيا با تلاش‌هاي بسياري براي دسترسي به منابع خود در جهت كاهش سرعت سايتتان مواجه هستيد؟
• وضعيت ثبت صفحات. در اين مورد تغييرات و دستكاري سامانه مديريت محتوا و معماري سايت ممكن است كه ناگهان سايت شما را تكثير كرده يا حجم زيادي از صفحات شما را ثبت كند كه باعث زيان ديدن شما و ثبت نشدن صفحاتي شود كه شما به دنبال ثبت آن بوده‌ايد.
• ريدايركت ها: مثلا، آيا شما به صفحات مقصد ري دايركت خاصي كه به صفحات قبلي در سايت شما لينك هستند مشكوك هستيد؟
• نقشه‌ خزش Crawl mapping. اين مورد در مواقعي كه به دنبال يافتن صفحات فعالي هستيد كه از آن بي‌اطلاعيد و يا آگاهي از توزيع لينك‌هاي داخلي هستيد، به كارتان مي‌آيد. آيا آن‌ها صفحات تك و جداگانه هستند (به عنوان مثال وجود دارند اما هيچ لينك داخلي به آن‌ها داده نشده است) يا در بخش ناوبري سايت وجود دارند؟
• فاكتورهاي فني درون صفحه. اين مورد، مهم‌ترين بخش اين قسمت است و بيانگر اين موضوع است كه شرايط به وجود آمده براي سايت ناشي از حمله‌ي سئوي منفي است يا اشتباهي داخلي در سايت. ابزارهاي خزش به شما كمك مي‌كنند كه به سرعت متوجه شويد كه كدام صفحات nofollow و noindex هستند و يا براي خزش مشكل دارند.

ابزارهاي سرقت ادبي

چقدر محتواي شما منحصر بفرد است؟ با اينكه ابزارهاي بررسي سرقت ادبي زيادي وجود دارد اما Copyscape محبوب‌ترين ابزار موجود و در دسترس است.

• كل سايت خود را بررسي كنيد. ساده‌ترين راه اين است كه سامانه‌ي سرقت ادبي كل سايت شما را خزش كند و پس از آن به دنبال يافتن محتواي كپي شده در صفحات ثبت شده موتور جستجوهاي گوگل و بينگ باشد. اگر شما هدف حمله‌ي قانون كپي‌رايت هزاره ديجيتال (DMCA) تقلبي قرار گرفته باشيد يا اسكراپرها به شما حمله كرده باشند، استفاده از اين ابزارها به يافتن مشكل كمك شاياني مي‌كند.
• تكثير داخلي. در حالي كه بسياري از افراد فكر مي‌كنند كه رقبا به دنبال تخريب جايگاه و يا جايگزين كردن خود به جاي آن‌ها هستند، مشكل بزرگتر تكثير داخلي محتوا در وبلاگ از طريق استفاده از دسته بندي و برچسب‌ها است كه مديريت آدرس‌ها را سخت مي‌كند.

خلاصه

استفاده از ابزارهاي مختلف براي تشخيص سئوي منفي ايده‌ي خوبي است. اين ابزارها به شما كمك مي‌كنند كه به سرعت مشكلات را پيدا كرده و از جزييات آن‌ها آگاه شويد. آگاهي از احتمال وقوع و چگونگي حمله براي كمك به پاسخگويي و رفع مشكلات ناشي از آن بسيار حياتي است و باعث پيشرفت بيشتر شما مي‌شود.

در ادامه‌ي اين مقالات، در آينده درباره‌ي روش‌هاي پيشگيري و مقاومت در برابر كارزارهاي سئوي منفي خواهيم نوشت.

پاسخ به سؤالات درباره‌ ساختار نشاني وب (URL) و معماري اطلاعات بسيار گمراه‌كننده است، اما موضوع مهمي براي آگاهي است. با اينكه تأثير هوش مصنوعي نسبت به مباحث مربوط به نشاني وب بيشتر است، اما توصيه‌هاي ارائه شده براي هوش مصنوعي، به چگونگي ساختار بندي نشاني وب ختم مي‌شود. در اين مقاله، ويل كريچلو، اين دو مبحث را بررسي كرده و سؤالاتي راهنما براي بررسي هر يك را به اشتراك گذاشته است.

سلام به همگي، به وبسايت ما خوش آمديد. من ويل كريچلو، يكي از بنيان گذاران Distilled هستم و به شما برخي از نكات پايه‌اي را آموزش خواهم داد. هدف من از اين مقاله، بيان تفاوت‌هاي ميان ساختار نشاني وب و معماري اطلاعات است، اين موضوع از اين نظر اهميت دارد كه اغلب افراد اين دو مفهموم را با هم اشتباه مي‌گيرند و يا آن‌ها را ادغام مي‌كنند و با همين ديدگاه توصيه‌هايي را هم به ديگران ارائه مي‌كنند.

ديدگاه من براي نوشتن اين مقاله، نگاهي سئو محور به موضوع است. بنابراين پژوهشي وسيع‌تر براي معماري اطلاعات مورد نياز است. اما آن‌چه در اين جا مد نظر ما است، عبارتند از: چه چيزي براي موتورهاي جستجو اهميت دارد و چه چيزي هنگام جستجو كردن براي كاربران مهم است؟ بنابراين برخي از مفاهيم اساسي نظير مفهوم ساختار نشاني وب را به هم پيوند مي‌زنيم اما آن‌چه مورد توجه ما خواهد بود، مسير نشاني اينترنتي، يعني آن‌چه بعد از نام دامنه مي‌آيد خواهد بود (www.example.com/whatever-comes-next)

دو روش اصلي براي ساختاربندي نشاني وب وجود دارد. شما مي‌توانيد از زير پوشه‌ها و يا نشاني‌دهي مستقيم به صفحات خود استفاده كنيد. هريك از اين راهكارها، نقاط ضعف و قوت خود را دارند و براي هر كدام هزاران توصيه و پيشنهاد وجود دارد. معمولاً آنچه در ميان افراد رايج شده اين است كه به طور كلي نشاني‌هاي وب كوتاه‌تر بهتر از بلندترها هستند، اما به طور ميانگين بهتر است كه كلمات كليدي شما در نشاني وب استفاده شود.

در مورد اين موضوعات هنوز هم مناقشه وجود دارد، به همين دليل بايد هنرمندانه‌تر به ساختار نشاني وب نگاه كنيد. اكثر اوقات مي‌بينم كه افراد سعي مي‌كنند توصيه‌هايي براي معماري اطلاعات ارائه دهند اما در پايان به صحبت درباره‌ ساختار نشاني وب مي‌پردازند. هدف من اين است كه چنين مباحثي را به چالش بكشم، چراكه ما مي‌‌دانيم دقيقاً درباره چه موضوعي صحبت مي‌كنيم.

به نظر من اين ابهام زماني به وجود مي‌آيد كه ما درباره‌ي اين پرسش كنيم كه كدام صفحات در سايت ما وجود دارد و چه سلسله مراتبي بين اين صفحات و گروه‌هاي صفحات وجود دارد.

سؤالات ساختار نشاني وب

چه صفحاتي وجود دارند در برخي از سطوح، به وضوح سوال نشاني وب است. اگر به صفحه‌ /shoes/womens برويد، آيا با وضعيت ۲۰۰ مواجه مي‌شويد؟ آيا صفحه‌اي وجود دارد كه به سايت من بازگردد؟ اين سؤال، اساساً سؤالي درباره نشاني وب است. اما اگر كمي بيشتر بر موضوع متمركز شويد و بررسي كنيد كه چه دسته‌اي از صفحات يا گروهي از صفحات در وبسايت وجود دارند، سوالي درباره‌ معماري اطلاعات پرسيده‌ايد و به طور دقيق سؤال درباره‌ چگونگي ساختاربندي و سلسله مراتب آن‌ها، مربوط به معماري اطلاعات است.

اما اين موضوع زير سؤالات سلسله مراتبي نشاني وب مدفون شده است. بنابراين زماني كه به عنوان مثال زيرگروه كفش‌هاي زنانه‌ قرمز رنگ در يك سايت تجاري را بررسي مي‌كنيد، هم مي‌توانيد نشاني مستقيمي براي آن در نظر بگيريد و هم ‌مي‌توانيد از زير پوشه براي آن استفاده كند. اين مورد يك سؤال نشاني وب خالص است. اما در زير سؤالي درباره‌ معماري اطلاعات مدفون شده است، سؤالي كه ما را به آن رسانده است.

به نظر من ممكن است كه نكته‌ كليدي زماني مشخص شود كه بپرسيد: صفحات داراي جزييات شما كجا قرار دارند؟ صفحه‌ محصول را براي يك سايت تجاري، در نظر بگيريد. شما مي‌توانيد فقط صفحه‌ /product-slug داشته باشيد. به طور ايده‌آل نشاني اين صفحه مي‌تواند به جاي تعدادي عدد بي‌مفهوم، چند نوع از كلمات كليدي توصيفي در خود داشته باشد. شما مي‌توانيد آن را مانند آدرس بالا به ريشه دامنه متصل كنيد و يا در زير پوشه‌اي قرار دهيد كه با موضوع آن مرتبط است.

به اين ترتيب اگر صفحه مورد نظر مربوط به يك جفت كفش زنانه قرمز باشد، مي‌توانيد آن را مثلاً در نشاني slug/shoes/women/red قرار دهيد. براي هريك از اين موارد نقاط ضعف و قوتي وجود دارد كه نمي‌خواهيم عميق‌تر به آن‌ها بپردازم. اما به طور كلي نكته‌ اساسي اين است كه شما مي‌توانيد مستقل از سؤالات معماري اطلاعات، درباره‌ نشاني‌هاي وب تصميم بگيريد.

سؤالات معماري اطلاعات

نوبت آن رسيده كه درباره معماري اطلاعات صحبت كنيم، زيرا به طور كلي اين سؤالات، مواردي تأثير گذار بر كارايي جستجوي وبسايت شما هستند. همان‌طور كه پيش‌تر هم اشاره كردم، اين سؤالات اساساً به اين موضوع مي‌پردازند كه كدام صفحات وجود دارند و سلسله مراتب آن‌ها چيست.

• چه تعداد از سطوح دسته‌بندي و زير دسته‌ها را در وبسايت خود داشته باشم؟
• در نماي ناوبري چه كاري انجام مي‌دهيم؟
• آيا بايستي تا دو سطح پيش برويم؟
• آيا بايد تا سه سطح پيش برويم؟
• آيا به همه‌ صفحات اجازه مي‌دهيم كه خزش و ايندكس شوند؟
• چگونه ميان صفحات مختلف پيوند برقرار مي‌كنيم؟
• چگونه ميان محصولات مختلفي كه در يك دسته يا زير دسته هستند پيوند برقرار مي‌كنيم؟
• چه مسيري را براي دستيابي به اطلاعات بيشتر در مورد يك محصول بايد طي كرد؟

چنين سؤالاتي واقعاً اثر گذار هستند. آن‌ها تغييراتي مهم را هم در مبحث سئو و هم خزش سايت ايجاد مي‌كند. وقتي يك خزنده‌ موتور جستجو به سايت شما وارد مي‌شود و مي‌پرسد «من مي‌خواهم همه‌ي صفحات سايت شما را كاوش كنم، همه صفحات داراي جزييات را خزش كنم»، مسير دسترسي و كليك روي لينك‌هاي سايت چگونه است؟

به اعتبار لينك و مسيرهاي لينكي توجه كنيد

اعتبار لينك هم فاكتوري بسيار مهم است. ساختار لينك‌دهي داخلي شما تعيين كننده‌ چگونگي رتبه‌دهي صفحات (PageRank) و ساير شاخص‌هاي لينكي موجود براي سايت شما است. به همين علت داشتن مسير لينكي عالي به محصولات، بين محصولات مختلف، بين دسته‌ها و سلسله مراتب موجود، حياتي است. چگونه بهترين مسير لينكي از صفحات مهم را به صفحات ارائه‌ جزييات محصول و صفحات پيش از آن را طراحي مي‌كنيم؟

تصميمات هوش مصنوعي خود را پيش از ساختار نشاني وب اتخاذ كنيد

پس از اتخاذ تصميمات دلخواه درباره‌ هوش مصنوعي، مي‌توانيد به صورت مستقل تصميم بگيريد كه كدام نشاني وب، چه ساختاري داشته باشد.

سؤالاتي درباره‌ سئوي معماري اطلاعات وجود دارد و حياتي‌ترين موضوع اين است كه بدانيد، شما مي‌توانيد همه‌ تصميمات مربوط به معماري اطلاعات، شامل اين‌كه كدام صفحات وجود داشته باشند، كدام زير دسته‌ها ايندكس شوند، چگونه بين محصولات هم‌خانواده ارتباط برقرار كنيد و ساير موارد لينكي را اتخاذ كنيد. شما مي‌توانيد تمامي اين تصميم‌ها را گرفته و پس از آن و به صورت مستقل ساختار هر يك از نشاني‌هاي وب را تعيين كرده و براي صفحه‌ مورد نظر استفاده كنيد.

مهم است كه از چنين سؤالاتي غافل نشويد اما تجربه‌ من نشان مي‌دهد كه اين طور نيست. افراد مختلف معمولا درباره‌ سؤالات مربوط به ساختار نشاني وب صحبت مي‌كنند و ابتدا در مورد آن‌ها تصميم‌گيري مي‌كنند، اما همانطور كه پيش از اين هم اشاره كردم، روش برعكس آن درست است و بايد تصميمات مربوط به معماري اطلاعات را اتخاذ كرده و بر اساس بهترين آن‌ها ساختار نشاني وب را تعيين كنيد. انتخاب نشاني وب از ميان نشاني‌هاي طولاني، تشريحي و يا كوتاه موردي هنري است تا علمي و بر مبناي نگرش شما به موضوع است.

اين مقاله مقدمه‌اي براي يك موضوع بنيادي است. اميدوارم از خواندن اين مقاله راضي باشيد و اميدوارم به زودي مقالات ديگري مرتبط با اين موضوعات را منتشر كنم.